از بلوغ فکری چه می دانیم؟
بلوغ فکری، مفهومی مجزا از بلوغ جسمی، به سطح پیشرفته رشد روانی فرد اشاره دارد. این مفهوم، تواناییهای شناختی، عاطفی و رفتاری فرد را در بر میگیرد و نشاندهندهی درک عمیقتر از خود، جهان اطراف و روابط انسانی است.
۴ روز پیش زمان تقریبی مطالعه ۶ دقیقه
بلوغ فکری،فرآیندی تدریجی و مستمر است که تحتتأثیر عوامل مختلفی همچون تجربیات زندگی، آموزش، محیط اجتماعی و ویژگیهای شخصیتی فرد قرار میگیرد.
رسیدن به این مرحله، لزوماً با رسیدن به سن خاصی مرتبط نیست و میتواند در افراد مختلف با سرعتهای متفاوتی رخ دهد.
بلوغ فکری چیست؟
تعداد موضوعات مهم زیادی هستند که اغلب مردم در مورد آن ها اطلاعات کافی ندارند. بلوغ فکری هم دقیقا جزء همین موارد است و اگر از افراد مختلفی پیرامون این نوع بلوغ سوال بپرسید؛ جواب واضحی بیان نمی کنند.
از طرفی معانی مختلفی برای این موضوع وجود دارد و نمی توان مفهوم آن را در یک جمله خلاصه کرد.
کسی که میتواند در مورد موضوعات مختلف به صورت منطقی و با کنترل احساسات، تصمیمگیری کند، یعنی از لحاظ فکری به بلوغ رسیده است.
افرادی که پایبند به افکار اشتباه نیستند، به الگوهای فکری فرسوده تعصب ندارند، منطقی فکر میکنند، هیجانات خود را کنترل میکنند، به دیگران کمک میکنند و وجود مشکلات در زندگی همه مردم را درک میکنند؛ همگی جزء مفاهیم مربوط به این نوع از بلوغ هستند.
نکته مهم ماجرا این است که رسیدن به سن بلوغ جسمی هیچ ارتباطی با بلوغ از نوع فکری ندارد؛ یعنی فردی که به بلوغ جسمی میرسد، لزوماً در همان سن از لحاظ فکری هم بالغ نشده است.
یک نفر ممکن است قبل از رسیدن به سن بلوغ جسمی از لحاظ فکری بالغ شود و فرد دیگری حتی در میانسالی هم نشانههایی از بالغ شدن فکری در او نمایان نشود.
◀ پرسشنامه
بلوغ فکری و هوش هیجانی
بلوغ فکری تا حد زیادی به هوش هیجانی افراد بستگی دارد. اصولا آدمهایی که از هوش هیجانی بالایی برخوردار هستند، زودتر به بلوغ فکری میرسند.
نشانه های بلوغ فکری
اغلب ویژگی های مثبت انسان با بروز نشانه های مختلفی همراه هستند و بر همین اساس می توان از وجود یا عدم وجود آن ها مطلع شد.
بلوغ روانی و بلوغ فکری هم از این موضوع مجزا نیستد و با توجه به اینکه هیچ ارتباطی با بلوغ جسمی ندارد؛ بهتر است از طریق نشانه های آن از بالغ شدن یک فرد از لحاظ فکری مطلع شوید.
از جمله مهم ترین نشانه های این نوع بلوغ می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
قدردانی کردن
یکی از مهم ترین نشانه های بالغ شدن از لحاظ فکری؛ قدردانی از دیگران است.
به همین علت قدردان محبت ها، همدلی ها و کارهایی است که دیگران در حق او انجام می دهند. تشکر کردن از دیگران وقتی در حق شما کاری انجام میدهند، شخصیت بزرگ و قدرتمند شما را نشان میدهد.
صبر
اگر می خواهید متوجه بالغ شدن یک نفر از لحاظ فکری شوید؛ بهتر است صبر او را بسنجید.
افرادی که به بلوغ فکری رسیده اند؛ در کمترین زمان ممکن صبر و حوصله خود را از دست نمی دهند، عجول نیستند، در کسری از ثانیه تصمیم گیری نمی کنند و به طور کلی صبور بودن از مهم ترین ویژگی های شخصیتی آن هاست.
این افراد به این درک رسیدهاند که برای بهتر شدن، برای رشد و دستیابی به اهداف، باید صبر کرد.
ارزشمند بودن وقت
وقت برای افرادی که از لحاظ فکری بالغ شده اند؛ بسیار ارزشمند است. به همین علت وقت خود را برای انجام کارهای بیهوده تلف نمی کنند.
در عوض کارهایی را انجام می دهند که برای ساختن زندگی و رسیدن به موفقیت، موثر واقع می شوند. این افراد برنامهریزی کردن را خوب بلد هستند و نسبت به گذر زمان رفتار خیلی هوشمندانهای از خود نشان میدهند.
کمک به دیگران
یکی دیگر از نشانه های رسیدن به بلوغ فکری؛ کمک کردن به دیگران است.این افراد می دانند همه مردم در طول زندگی خود در موقعیت هایی سخت قرار می گیرند که به کمک اطرافیان خود نیاز دارند.
به همین علت تا حد امکان از کمک کردن به دیگران دریغ نمی کنند. از کمک کردن به یک پیرزن غریبه در خیابان گرفته تا کمک کردن به دوست و آشنا یا حتی خانواده خود! نکته جالب دیگر این است که افرادی که به بلوغ فکری رسیدهاند طوری به دیگران کمک میکنند که هیچ حس ناخوشایندی در طرف مقابل ایجاد نشود.
کنترل هیجانات
بهتر است بدانید کسی که می تواند احساسات و هیجانات خود را به خوبی کنترل کند، زیرا آن ها را به اندازه کافی می شناسد؛ نه تنها هوش هیجانی بالایی دارد بلکه به بلوغ عاطفی هم رسیده است.
از طرفی کسانی که به بلوغ از نوع فکری رسیده اند هم توانایی کنترل هیجانات خود را دارند، پس این دو نوع بلوغ تا حدودی به یکدیگر وابسته اند.
علاقه به یادگیری
در مورد افرادی که از لحاظ فکری به بلوغ رسیده اند باید بدانید؛ این افراد علاقه شدیدی به یادگیری دارند. به همین علت بخشی از وقت خود را صرف یادگیری موضوعات جدید و تکمیل آموخته های قبلی می کنند.
بر همین اساس زمینه پیشرفت در زندگی را نیز برای خودشان فراهم خواهند کرد.چرا؟ چون میدانند که همیشه چیز جدیدی برای یادگیری وجود دارد و ذات انسان به گونهایست که هیچ وقت ۱۰۰ درصد کامل نمیشود.
عدم تقلید کورکورانه
کسی که به بلوغ فکری رسیده است از کارهای دیگران الگوبرداری می کند، ولی تقلید کورکورانه نه! در واقع چنین کسانی چارچوب یک کار را از دیگران یاد می گیرند و با توجه به آنچه که در ذهن دارند آن را تکمیل و شخصی سازی می کنند. پس الگوبرداری با تقلید کورکورانه و بدون فکر، یکی نیست و این دو موضوع مفاهیم مختلفی دارند.
بلوغ فکری در افراد باعث میشود تا رفتاری قاطعانه و مطابق با ارزشهای خود داشته و در دید دیگران، به عنوان شخصیتی قدرتمند شناخته شوند.
نحوه تشخیص رسیدن افراد به بلوغ فکری
بدون شک اینکه بدانید کدام یک از اطرافیان شما از لحاظ فکری به بلوغ رسیده اند؛ می تواند بر روابط میان شما و آن ها تاثیر بگذارد.
برای مثال با چنین کسانی می توانید در مورد موضوعات مختلف صحبت کنید، مشورت کرده و راهنمایی دریافت کنید و حتی معاشرت هایی جذاب داشته باشید.
به همین علت بهتر است در کنار مطلع بودن از نشانه های بلوغ فکری از نحوه تشخیص افراد بالغ از لحاظ فکری هم مطلع باشید. از جمله راهکارهای تحقق این هدف می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
صداقت دارند
افرادی که از لحاظ فکری به بلوغ رسیده اند؛ می دانند با دروغگویی یا پنهان کاری، نتایج خوبی را کسب نمی کنند. این افراد می دانند صداقت داشتن چه قدر برای برقراری ارتباط با دیگران موثر است و کسی که صادق نیست با مشکلات جدی مواجه می شود. به همین علت صداقت در رفتار، کارها و حرف های این افراد نمایان بوده و پنهان کاری جزء خصلت های آن ها نیست.
در خوش بینی تعادل دارند
درست است که خوش بین بودن نسبت به آینده و موضوعات مختلف از جمله مشکلاتی که در زندگی ایجاد می شوند؛ به پیشرفت در زندگی کمک می کند، ولی گاهی اوقات خوش بین بودن به نفع برخی افراد نیست. کسانی که به بلوغ فکری رسیده اند این موضوع را درک کرده و سعی می کنند در خوش بینی متعادل باشند.
به خودآگاهی رسیده اند
بهتر است بدانید برای داشتن یک زندگی خودساخته و موفق ابتدا باید خودتان را به خوبی بشناسید؛ باید از توانایی ها، استعدادها و احساسات خود مطلع باشید.
افرادی که از لحاظ فکری بالغ شده اند هم به خودآگاهی رسیده و خود را به خوبی می شناسند. خبر خوب اینکه مینی دوره آموزش “خودشناسی” سرکار خانم مریم مبارکی میتواند راهنمای خوبی در این مسیر باشد. محتوای آموزشی آن به شما کمک میکند تا با ابعاد مختلف شخصیتی خود آشنا شده و راحت تر به بلوغ عاطفی برسید.
فروتن هستند
معاشرت کردن با افرادی که از لحاظ فکری بالغ هستند؛ بسیار لذت بخش است، زیرا این افراد به شدت فروتن هستند.ریاکاری، تملق و خودنمایی جزء خصوصیات چنین کسانی نیست و به همین علت می توانید یک رابطه سالم، صمیمی و موفق با آن ها برقرار کنید.
به باورهای اشتباه پایبند نیستند
برای اینکه بتوانید رسیدن به بلوغ فکری را در اطرافیان خود تشخیص دهید؛ بهتر است به طرز فکر و باورهایشان توجه کنید. اگر یک نفر به محض مطلع شدن از اشتباه بودن باورها و الگوهای فکری خود، از پایبند بودن به آن ها منصرف شد؛ یعنی از لحاظ فکری به بلوغ رسیده است.
این افراد به هیچ عنوان و نسبت به هیچ چیزی دید متعصبانه نداشته و در صورت اشتباه کردن، خیلی زود مسئولیت آن را بر عهده خواهند گرفت.
برخلاف تصور بسیاری از مردم؛ سن رسیدن به بلوغ جسمی و فکری در افراد مختلف، یکسان نیست. در واقع کسی که به بلوغ جسمی رسیده است؛ لزوما از لحاظ فکری هم بالغ نیست.
کسی که به بلوغ فکری رسیده است می تواند با کنترل احساسات و به کار گرفتن منطق، فکر و تصمیم گیری کند. چنین کسانی به باورهای اشتباه اتکا نمی کنند و انعطاف پذیر هستند.
از هیجانات و رفتارهای ناگهانی آدمهای دیگر درک درستی داشته و نسبت به آنها واکنشهایی هوشمندانه از خود نشان میدهند.
در هیچ کاری عجولانه عمل نکرده و تحلیل، بررسی و ارزیابی را به عنوان بخشی از سیستم عملکردی خود میشناسند. نظر شما چیست؟ به نظرتان به بلوغ فکری رسیدهاید؟ اصلا این مفهوم را چطور معنا میکنید؟
Saturday, 12 April , 2025