تبعیض، نام دیگرِ بردهداری است آقای استاندار!
نصر: استاندار آذربایجانشرقی در اعتراض به اظهارات برخی اعضای شورای شهر تبریز گفته: «نباید سبب نگرانی بیش از حد مردم شد؛ مطرح کردن موضوعاتی مانند برده داری نوین در شهرداری تبریز باید اثبات شود… مردم اعضای شورا را برای حل مشکلاتشان انتخاب کردهاند، نه تشویش افکار.»
اینکه مراد و انگیزۀ بعضی اعضای شورا از طرح مسائلی مانند بردهداری مدرن در شهرداری چیست، میتواند موضوع بحث جداگانهای باشد و آقای استاندار میتواند در جلسهای، توضیحات آن اعضای شورا را بشنود.
اما عجالتاً در این باره، توجه آقای استاندار به نکتهای بسیار معمولی خالی از لطف نیست:
تعداد کسانی که در مجموعۀ شهرداری تبریز کار میکنند، به لطفِ بازیهای سحرانگیز متولیان شهرداری، هنوز معلوم نیست؛ از ۳۰۰۰ نفر تا ۱۵۰۰۰ را شنیدهایم! با هر نوع شمارشی، آنچه اینجا موضوعیت دارد وجود تبعیض و استثمار طیفی از کارکنان است!
اگرچه بازهم مبتنی بر چشمبندیهای شبهقانونی، متولیان شهرداری هیچ تعهدی [حتی تعهدات حداقلیِ ناشی از قوانین واگذاری خدمات به بخش خصوصی] را در قبال این کارکنان نمیپذیرند و رسماً میگویند «آنها به ما ربطی ندارند»!
آقای استاندار!
تصورِ اینکه کسی هشت ساعت زیر آفتاب سوزان خیابانهای تبریز سرِپا بایستد و ماهانه ششصدهفتصدهزارتومان دستمزد بگیرد، قطعاً برای ما و شما ممکن نیست. حق دارید باور نکنید! اما واقعیت دارد. خب؛ این اگر اسمش بردهداری نیست، پس چیست؟ حالا اگر شما از تعبیر بردهداری خوشتان نمیآید و این تعابیر را برازندۀ شهرِ بزرگ و نامدارِ تبریز نمیدانید، ایرادی ندارد. بیایید به جای بردهداری، بگوییم استثمار! این هم شایستۀ شهرمان نیست؟ باشد. اجازه بدهید از همان تعبیر همیشگی و جاافتادۀ خودمان استفاده کنیم: تبعیض. چطور است؟
آقای دکتر! «تبعیض نامِ دیگر استثمار و ظلم و بردهداری است.» نگاه نکنید که این سنتِ ضدانسانی را عادیاش کردهایم. در سنت اسلامی، هرچه عصیان و جنبش و خیزش رخ داده، همه علیه همین مناسبات بوده؛ حتی انقلابِ خونرنگِ اسلامی خودمان.
آنچه مردم را «بیش از حد» نگران میکند، عادی شدن ظلم و تبعیض است و نه توصیفِ صوری و بیاثر تبعیض در سخنرانیهای مقامات #مسئول! از تبعیض گفتن و به جنگ تبعیض رفتن، دو چیز است!
کما اینکه اعضای شورای شهر تبریز نیز، بیش از اقدام عملی در مبارزه با تبعیضِ نهادینهشده در ساختار شهرداری، به توصیف تبعیض و نابرابری مشغولند.
مردم را توجیه تبعیض نگران میکند؛ خیلی هم نگران میکند؛ بیش از حد نگران میکند. و نه توصیف تبعیض!
اگر میخواهید این لکۀ ننگ از دامن استانتان زدوده شود و دیگر از شنیدن این توصیفات اعتراضی، آزردهخاطر نشوید، آستین بالا بزنید و کمر همت ببندید و به جنگ این مناسباتِ مندرآوردی ظالمانه بروید و آنها را از ریشه برافکنید. نه تنها در شهرداری، که در هر جایی که کلاهِ گشاد خصوصی سازی و برون سپاری و… را گذاشتهاند سر ملت و دولت، همین بساط است که میبینید.
هزاران انسانِ شریف و کمتوقع، صبح تا شب جان میکَنند تا سه چهار نفر، فربه شوند. این فربگی، البته که ربطی به شایستگی و تلاش و خلاقیت و… ندارد. این فربگی و شکمبرآمدگی، حاصل رانت است، حاصلِ پنهانکاری است، حاصل تبعیض است.
آقای دکتر! آن اعتبار دانشگاهی و آن صبغۀ روشنفکری خود را هزینۀ این نبرد کنید.
* روح اله رشیدی
Wednesday, 5 February , 2025