معدن مس سونگون ۲ هفته بدون مدیر و در بلاتکیفی
معدن مس سونگون که طی دو سفر استانی رییس دولت سیزدهم به آذربایجان شرقی دستور تشکیل شرکت مستقل آن به عنوان مطالبه دیرین مردم استان و به ویژه شهرستان ورزقان صادر شده بود، اکنون نه تنها خبری از تشکیل این شرکت مستقل نیست بلکه دو هفته ای می شود که حتی در تعیین مدیرعامل نیز با حواشی قابل تاملی روبه‌رو شده است.
خبرتبریز به نقل ازفارس، وحید زینالی: مس سونگون معدنی است در شهرستان ورزقان و ۹۰ کیلومتری شمال شرق تبریز که با بیش از ۵.۱ میلیارد تن ذخیره شناسایی شده تا به امروز، بزرگ ترین معدن مس کشور و خاورمیانه و پنجمین معدن مس جهان است، کانساری به صورت توده نفوذی که بر روی رشته کوه‌های ارسباران (قر‌ه داغ) قرار گرفته‌ است.
این معدن در سال های گذشته همواره بر روی خط اخبار قرار داشته و با حاشیه‌های متعددی همراه بوده و در این میان انتفاع آذربایجان شرقی و به ویژه شهرستان ورزقان جز مطالبات اصلی مردم استان بوده و این مطالبه و به نوعی رویای دست نیافتنی سرانجام در دولت سیزدهم تا حدودی به واقعیت نزدیک شد و رئیسی در سفر ۱۲ خرداد ۱۴۰۲ به آذربایجان شرقی، معدن مس سونگون رو به عنوان نخستین مقصد بازدید خود انتخاب و در دیدار با مردم ورزقان و کارگران و مدیران مس سونگون در محل این معدن، تشکیل شرکت مستقل آن را اعلام کرد.
اما اکنون و تنها چند ماه مانده به دو سالگی صدور این دستور، نه تنها تاسیس شرکت مس سونگون آذربایجان محقق نشده بلکه این معدن پرسود با حواشی جدیدتری نیز روبرو و اکتشافات در آن وارد فاز جدیدی شده است، «اکتشاف مدیرعامل»! چرا که هنوز یک روز از انتخابات ۱۱ اسفند ۱۴۰۲ نگذشته بود که خبری روی خروجی رسانه ها قرار گرفت و حتی اخبار انتخابات در آذربایجان شرقی را کلا به حاشیه راند، خبر تغییر در مدیرعاملی مس سونگون و برگزاری مراسم معارفه و تودیع این شرکت توسط شرکت ملی مس به صورت چراغ خاموش که با واکنش های بسیاری همراه بود.
*انتصاب چراغ خاموش مدیرعامل جدید مجتمع مس سونگون توسط شرکت ملی مس ایران

بر این اساس و با حکم امیر خرمی شاد مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران، مراسم تکریم و تودیع معبود عباس زاده و مهدی اهرابی عصر شنبه ۱۲ اسفند ۱۴۰۲ با حضور مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران و جمعی از معاونان و مدیران ستادی و نیز مدیران مجتمع های مس سرچشمه و مس شهربابک برگزار شد.
مدیرعامل جدید مس سونگون استاد دانشگاه آزاد اسلامی و دانش آموخته اقتصاد در گرایش اقتصاد سنجی در مقطع دکتری بوده و عضویت در هیات مدیره شرکت ملی مس، عضویت در هیات امناء صندوق بازنشستگی شرکت ملی مس، عضویت در هیات مدیره شرکت سرمایه گذاری مس سرچشمه، مدیریت امور فروش، مدیریت امور حقوقی، مشاور معاونت هماهنگی و معاونت هماهنگی شرکت ملی صنایع مس ایران از جمله سوابق مدیریتی و اجرایی وی است.

*واکنش استاندار به تغییر در مس سونگون؛ تشکیل شرکت مس آذربایجان واقعی باشد نه کاغذی
استاندار آذربایجان شرقی پنج روز پس از این تغییر و تحولات در مدیریت شرکت مس سونگون یعنی ۱۷ اسفند در نشست شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی آذربایجان شرقی، نسبت به تغییر مدیرعامل مس سونگون واکنش نشان داد و گفت: بنده به عنوان نماینده دولت، مکلف به حفظ منافع مردم استان هستم و بر اساس دستورالعمل ابلاغی رئیس محترم جمهور در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲، نصب و عزل بالاترین مسئولان و مدیران دستگاه‌های اجرایی استانی، دانشگاه‌ها، شرکت‌های دولتی و مدیران پروژه‌های ملی مستقر در استان، با معرفی وزیر یا بالاترین مقام دستگاه ذی‌ربط و موافقت کتبی استاندار انجام می شود.
مالک رحمتی افزود: مس سونگون یکی از مهم ترین ظرفیت های استان است که نقش مهمی در توسعه و رشد این خطه دارد و از اینکه شرکت ملی مس ایران و مجتمع مس سونگون تا آنجا که از دست شان برآمده، به استان ما خدمت کرده اند، قدردان هستیم و امروزه تعامل با مجموعه شرکت ها و استفاده از ظرفیت آنها و نه تقابل با آنها برای ما مهم است.
استاندار آذربایجان شرقی تاکید کرد: بر اساس مصوبات دو سفر استانی رییس جمهور به آذربایجان شرقی، تکالیف متعددی در حوزه صنعت مس داریم که از جمله مهم ترین آنها تشکیل شرکت مس آذربایجان است و بر این اساس اگر بخواهند هر عزیزی را جابجا یا منصوب کنند، با رعایت این دستورالعمل مخیر هستند و ما مانع نیستیم.
وی گفت: به طور قطع نخستین خواسته ما از مدیرعامل مجتمع مس سونگون، تشکیل شرکت مس آذربایجان به شکل واقعی و نه کاغذی و تسریع در تکمیل طرح های توسعه ای با رعایت زنجیره ارزش و تامین است و وی باید آن را اولویت خود بداند و کسی ک می خواهد به مجتمع مس سونگون بیاید، وظیفه اش، اجرای تمام و کمال مصوبات هیات وزیران در ارتباط با این مجموعه است.
رحمتی ادامه داد: بنده هماهنگ کننده دستگاه های اجرایی برای اداره استان در هر دو بخش دولتی و خصوصی هستم و کسی که به عنوان مدیرعامل مجتمع مس سونگون منصوب می شود، نباید انتظار داشته باشد که اینجانب کارهای مربوط به تشکیل شرکت مس آذربایجان را انجام دهم.
وی با طرح این سوال که اگر مدیری برای مجتمع مس سونگون منصوب شود که به وظایف خود معتقد و ملتزم نباشد، مصوبات هیات وزیران را چگونه اجرا خواهیم کرد، یادآوری کرد: ما کاملا هماهنگ هستیم و مجموعه مس ایران نیز به طور کامل به این موضوع واقف است و در جلسه ای با حضور وی اعلام کردم که برای رشد و توسعه مجتمع مس سونگون و بهره مندی مردم از مزایای آن هیچ محدودیتی نداریم.
استاندار آذربایجان شرقی تصریح کرد: اگر برای تحقق این امر، تغییر و تحولی لازم است، با رعایت قوانین و مقررات و شرایط، در خدمت عزیزان شرکت ملی مس ایران هستیم و امیدوارم دست به دست هم، با اتحاد و انسجام، کارهای خوبی در استان انجام دهیم که ثمره اش را مردم ببینند.
* معدن مس سونگون ۲ هفته بدون مدیر و در بلاتکیفی

حاشیه و بلاتکلیفی بزرگترین معدن مس ایران صدای حجت الاسلام والمسلمین علیرضا فضلی امام جمعه شهرستان ورزقان را هم در آورد و وی گفت: متاسفانه معدن مس سونگون در بلاتکلیفی به سر می برد و در دو هفته گذشته بدون مدیر بوده و خیلی از کارها بر زمین مانده است لکن امیدوارم به زودی استاندار و صنایع ملی مس این مساله را تمام کنند.
امام جمعه ورزقان گفت: بجای ثبات مدیریتی که لازمه پیشرفت و توسعه می باشد. متاسفانه معدن مس سونگون فعلا مدیر ندارد. لذا از طرف مردم و مسئولان شهرستان درخواست دارم برای مدیریت چند ماهه این معدن برنامه ریزی نکنند و تا سال های آینده یک مدیر توانمند، متخصص و باتجربه در نظر بگیرند.
*معرفی ۳ گزینه از سوی مدیریت استان برای مدیرعاملی مس سونگون

بر اساس اخبار و اطلاعات رسیده به خبرنگار فارس، استاندار آذربایجان شرقی هفته گذشته در سفر به تهران و در جلسه‌ای با منصوری معاون اجرایی رئیس جمهور درباره تحقق عملی دستور تشکیل شرکت مس آذربایجان جلسه‌ای برگزار کرده است که هنوز از نتایج آن منتشر نشده است.
رحمتی همچنین جلسه‌ای مشترک با امیر خرمی شاد مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران در خصوص وضعیت مدیریت مس سونگون برگزار کرده و گفته می شود در این جلسه مقرر شده است استاندار آذربایجان شرقی گزینه هایی برای تصدی پست مدیرعاملی مس سونگون معرفی و مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران مدیرعامل جدید مس سونگون را از بین این گزینه ها انتخاب و اعلام کند.
*رویای مس آذربایجان و خارج شدن روزانه ۵۰ میلیارد تومان کنسانتره مس از معدن بدون انتفاع مردم استان

سال‌هاست روزانه بیش از ۵۰ میلیارد تومان کنستانتره مس بدون هیچ انتفاعی برای مردم آذربایجان راهی کرمان می‌شود و سال‌هاست محیط زیست استان به ویژه در محدوده قرارگیری این معدن در شهرستان محروم ورزقان با شعار احداث کارخانه ذوب، پالایش و راه‌اندازی صنایع پایین‌دستی مس تخریب می‌شود.
انتقال حساب‌های مالیاتی و بانکی مس سونگون و تشکیل شرکت مس آذربایجان، یکی از اصلی‌ ترین مطالبات مردم آذربایجان شرقی به خصوص ساکنان ورزقان بوده و ۱۲ خرداد ۱۴۰۱، رئیس جمهور در سفر اول به آذربایجان شرقی و در جمع کارگران مجتمع معدن مس سونگون اعلام کرد که مس سونگون یکی از ظرفیت های بزرگ آذربایجان‌شرقی و شمال غرب کشور است و بر این اساس «باید مس آذربایجان مستقل و استان از عواید آن بهره‌مند شود.»
بعد از گذشت یک سال از این دستور، محسن منصوری معاون اجرایی رئیس جمهور یک روز قبل از سفر دوم آقای رئیسی به آذربایجان شرقی، ۱۷ خرداد ماه ۱۴۰۲ در توئیتی از آغاز فعالیت شرکت «مس سونگون آذربایجان» خبر داد و نوشت: «الوعده وفا: با دستور رئیس جمهور، در پاسخ به مطالبات مردم عزیز آذربایجان شرقی و در راستای اجرای مصوبات دور اول سفر هیات دولت به استان، شرکت مس سونگون آذربایجان به صورت مستقل تشکیل شد و فعالیت خود را آغاز نمود.»
۱۸ خرداد ۱۴۰۲ در سفر دوم رئیس جمهور به آذربایجان شرقی، وی در دیدار با مردم تبریز گفت که «شرکت مجتمع مس سونگون که مطالبه اصلی مردم این دیار بود را به مردم این خطه اعلام می کنم.» اما پس از چند ماه از اعلام رسمی این خبر از سوی رئیس جمهور، مسئولان آذربایجان شرقی در ماه های گذشته از دست‌هایی حرف می‌زنند که مانع تحقق واقعی تشکیل شرکت مس آذربایجان شده است.
مانع تراشی در مسیر تشکیل شرکت مستقل مس آذربایجان به عنوان مصداق تحقق شعارهای دولت سیزدهم در زمینه عدالت پروری، از رویکردهای منفعت طلبانه و متمرکزگرایانه برخی مسوولان و گروه‌های ذینفع در شرکت ملی صنایع مس ایران، نشأت می گیرد و نشانه های آن را می توان آنجایی دید که مراسم تکریم و تودیع مدیرعامل جدید آن با حضور مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران و جمعی از معاونان و مدیران ستادی و نیز مدیران مجتمع های مس سرچشمه و مس شهربابک برگزار می شود.
تأسیس شرکت مس آذربایجان و انتفاع مردم منطقه از درآمدهای آن کمترین مطالبه‌ای است که در قبال بهره‌برداری از منابع سرشار استان, در معادنی چون مس سونگون باید به رسمیت شناخته شود و چرخه باطل وعده‌های تکراری و بی‌سرانجام در این خصوص با تأسیس این شرکت به خط پایان برسد تا مشخص شود کدام دست‌های پشت پرده‌ که قدرت زر و زورشان حتی از دستور رئیس جمهور هم بیشتر است، مانع از تحقق این مطالبه به حق مردمی می شوند.